روش های پاک کردن رنگ چوب
پاک کردن رنگ از روی چوب شاید کار غیر معمولی به نظر برسد ولی بارها اتفاق می افتد که به دلایل مختلف باید رنگ روی چوب تغییر کند و رنگ جدیدی جایگزین شود. مثل زمانی که قسمتی از رنگ روی چوب به هر دلیلی آسیب می بیند و دیگر نگهداری و استفاده از آن وسیله مشکل می شود. یا زمانی که به دلایل تغییرات دکوراسیون داخلی و خارجی دیگر رنگ قدیمی وسایل به رنگ بندی دکوراسیون جدید نمی خورد و تهیه آن وسایل با رنگ بندی جدید غیر ممکن است. برای این مواقع بهتر است پاک کردن رنگ چوب را بدانیم.
تصور کنید در زمان گذشته چوبی دارای نم و رطوبت بوده رنگ آمیزی شده و حالا بعد از برطرف شدن رطوبت و نم بافت رنگ ترک خورده و نمای کار را زشت کرده است. به دلیل این رنگ کاری روی چوب رنگ آمیزی شده تقریبا کار محالی است، باید از نو عمل رنگ برداری با کمترین آسیب انجام شود تا دوباره از نو رنگ آمیزی جدید صورت پذیرد و خیلی از اتفاقات دیگر که نیاز به تغییر رنگ را ضروری می کند. روش های متعددی برای برداشتن رنگ وجود دارد که باید بهترین روش را با توجه به نوع و شیوه رنگ آمیزی، بافت و ساختار چوب انتخاب کرد. انتخاب روش برداشت رنگ باید به نحوی باشد که هم زمینه چوب آسیب نبیند و هم قدرت و سرعت پاک کنندگی بیشتر باشد تا نمای رنگ آمیزی جدید از کیفیت مطلوب تری برخوردار باشد.
روش های برداشتن و پاک کردن رنگ چوب
۱-پاک کردن رنگ چوب با استفاده از حلال ها:
با استفاده از حلال های مختلف می توان رنگ روی چوب را نرم کرده و سپس با وسایلی مثل کاردک و لیسه نسبت به برداشتن رنگ اقدام کرد. ولی چون حلال هایی مانند تینر بسته به نوع تینر، که فوری یا نیم فوری یا معمولی باشد متفاوت است.
البته باید توجه داشت که انواع حلال ها مثل انواع تینر یا بنزین در مجاورت هوا زود خاصیت خود را از دست داده و به قول معروف می پرن و جذب هوا می شوند پس برای جلوگیری از این کار باید بعد از تینر زدن به سازه چوبی به سرعت سطح سازه با روکش های پلاستیکی پوشانده شود و حتی المقدور ارتباط سازه با هوای اطراف قطع شود. سپس پس از تکرار چند بار تیتر زدن و کاردک کشیدن با سمباده کاری سطح کار تمیز شده و آماده رنگ آمیزی جدید می شود.
۲- استفاده از سمباده برای پاک کردن رنگ چوب:
یکی دیگر از روش هایی ساده و معمول قدیمی که به وسیله آن رنگ از روی سازه های چوبی برداشته می شده است استفاده از سنباده می باشد. در این روش با استفاده از سنباده های زبر و سابیدن آن با دست بر روی چوب رنگ به مرور از روی چوب برداشته شده و در ادامه با سمباده های نرم تر نسبت به صیقلی نمودن چوب برای رنگ آمیزی جدید اقدام می شود.
هر چند این شیوه سخت و زمانبر است ولی نسبت به شیوه های دیگر از کیفیت بهتری برخوردار بوده و به چوب آسیب زیادی وارد نمی کند. امروزه با پیشرفت علم ابزارهای جدیدی رو کار آمدن که دستگاههای سنباده کش برقی یکی از این ابزارها می باشد. با استفاده دستگاه سنباده کش برقی این کار با زحمت کمتر و در زمانی کوتاه تر باکیفیت مناسب قابل انجام است.
۳- استفاده از سشوار های صنعتی برای برداشتن رنگ از روی چوب
استفاده از سشوار برای برداشتن رنگ از روی چوب از روش های دیگر این کار می باشد. در این روش باید دقت داشت که سشوار های غیر صنعتی به دلیل حرارت کم برای این کار مناسب نبوده و کارایی مناسبی ندارد. پس فقط می توان با استفاده از سشوارهای صنعتی نسبت به برداشتن رنگ از روی چوب اقدام کرد.
در این روش ابتدا باید با توجه به نوع چوب و رنگ بکار رفته، حرارت سشوار را تنظیم کرده و با حرارت دادن به سطح چوب پس از نرم شدن رنگ نسبت به برداشت رنگ های شل شده با استفاده از لیسه اقدام کرد و در پایان باقی مانده رنگهای روی چوب را با سمباده زبر برداشته و چوب را برای رنگ آمیزی جدید آماده نمود.
۴- استفاده از پاک کننده های شیمیایی برای برداشتن رنگ از روی چوب
یکی از ساده ترین روش های پاک کردن رنگ چوب یا برداشتن رنگ از روی چوب استفاده از محلول های شیمیایی است که بنابر دستورالعمل ارائه شده نسبت به اندازه و میزان مصرفی محلول و زمان قرار گرفتن محلول بر روی چوب بنابر قدرت حلالی آن اقدام شده و پس از نرم شدن رنگ با استفاده از کاردک و لیسه نسبت به برداشتن رنگ اقدام می شود.
در استفاده از انواع محلول های شیمیایی باید به این نکته توجه کرد که چون استشمام و یا تماس محلول های شیمیایی با پوست بسیار خطرناک بوده و می تواند مشکلات جبران ناپذیری برای شش ها و دستگاه تنفسی بوجود بیاورد در استفاده از این مواد باید نهایت توجه به رعایت اصول ایمنی بشود. تا آسیبی به اعضای بدن وارد نگرد . پس از انجام این کار با انواع سمباده نسبت به صیقلی کردن سطح چوب برای رنگ آمیزی جدید اقدام می شود.
۵- استفاده از حرارت مستقیم برای برداشتن رنگ از روی چوب
یکی از روش های تقریبا نامناسب که از سرعت نسبتا زیادی هم برای پاک کردن رنگ چوب وجود دارد استفاده از حرارت مستقیم است که در عین سرعت بالا برای برداشتن رنگ از روی چوب می تواند آسیب های جبران ناپذیری به سطح سازه و چوب برساند که حتی بهترین نقاش های چوب هم نتوانند رنگ آمیزی مناسبی از سطح چوب کرده و باعث نا متقارن شدن و لکه و سایه بر روی سطح چوب شود. حتی المقدور نباید از این روش برای برداشتن رنگ از روی چوب اقدام شود مگر در زمان های اضطراری آن هم با استفاده از افراد ماهر و کارآمد تا آسیب کمتری به سطح چوب وارد شود.
۶- استفاده از ضد زنگ برای برداشتن رنگ از روی چوب
یکی از روش های برداشتن رنگ از روی چوب استفاده از ضد زنگ می باشد که بیشتر برای سازه های فلزی کاربرد دارد و برای سطح چوب و سازه های چوبی مناسب نمی باشد و ممکن است زمان بر و نا کارآمد باشد.
۷- استفاده از اشعه مادون قرمز برای برداشتن رنگ از روی چوب
یکی از روش های کار آمد و آسان برای پاک کردن رنگ چوب استفاده از اپراتور بازتاب رنگ مادون قرمز بر روی سطوح چوبی است که به رنگ برداری بی صدا هم شناخته می شود. در این روش با بازتاب اشعه مادون قرمز بر روی سطوح و سازه های چوبی نسبت به شل شدن رنگ قدیمی و برداشتن آن با کاردک و لیسه اقدام می شود که روشی ساده و کارآمد برای برداشتن رنگ از روی چوب است.
این روش کمترین تلفات را می تواند داشته باشد ودر عین حال روشی ساده و سریع برای این کار است.این دستگاه برای رنگ برداری سطوح رنگ شده چوبی کاربرد زیادی دارد. رنگ بردار مادون قرمز در پاک کردن انواع رنگ، وارنیش و لاک، چسب و رنگ های سیلیکونی بسیار کارآمد است.
