ساخت ظروف مدرن و خاص با استفاده از چوب
ایده های ساخت ظروف مدرن و خاص با استفاده از چوب به دو گروه بزرگ تقسیم می شود.
اولا ساختن ابزار و وسایل خاص که به اشکال و طرح های واقعی و یا خیالی برای آراستن دکوراسیون داخلی طراحی می شوند و دلیل ساخت آن ها فقط زیبایی ظاهری و جلب توجه بیننده می باشد.
بخش دوم ساختن وسایل چوبی به عنوان ظرف غذا برای استفاده در آشپزخانه که هم می تواند از جلوه های دیداری برخوردار باشد و هم به عنوان وسیله ای لوکس و زیبا در آشپزخانه مورد استفاده قرار گیرد. مانند انواع کاسه، سبد، قاشق و خیلی وسایل دیگر.
چگونگی توجه بشر به ظروف مدرن و خاص
ساخت سازه و وسایل چوبی از زمان های بسیار دور در جوامع انسانی که به مدنیت رسیده اند مطرح بوده و در حد توان و نیاز سعی میکردند که وسایل اولیه و ثانویه زندگی خود را از چوب درست کنند. هر چند چوب همیشه در دسترس بشر بوده و براحتی می توانسته است از آن استفاده کند و یا ظروف و وسایل زندگی خود را از آن درست نماید ولی شاید به دلیل نداشتن ابزار مناسب در ابتدا از نظر ظاهری ابزارها و وسایل زیبایی درست نمی شده است و با پیشرفت های که در زمینه دستگاه ها و وسایل فنی اتفاق افتاده است هم انواع چوب های موجود در روی زمین از نظر کیفیت و نوع مناسب براحتی در اختیار انسان قرار می گرفته است و هم ابزار و وسایل مناسب برای شکل دهی آن ها بر راحتی در دسترس بوده است و هم در صورت نیاز و تمایل سازنده و مصرف کننده می توانستند آن ها را با پوشش های مناسب مانند رنگ های شیمیایی یا انواع روغن های گیاهی از انواع پوسیدگی ها و مشکلات طبیعی و غیر طبیعی که ممکن است برای آن ها پیش بیاید محفوظ کنند.
در فلات ایران هم از گذشته های دور استفاده های زیادی از چوب می شده است که نمونه بارز آن تخت جمشید است که سقف آن چوبی بوده و روی ستون های سنگی سوار شده بودند. در زمان لشکرکشی اسکندر به تلافی به آتش کشیدن آتن به دست خشیار شاه به آتش کشیده می شود و احتمالا چوب بکار رفته در سقف این بنا چوب سدر لبنان بوده است که از چوب های محکم و با دوام زمان خود بشمار می رفته است.
چه نوع چوب هایی برای ساخت ابزار و وسایل چوبی مناسب می باشند؟
معمولا چوب هایی برای ساخت ابزار و وسایل چوبی مناسب می باشند که از دوام و استحکام بالایی برخوردار هستند. همچنین ساختار و جنس آن ها طوری باشد که حشرات موذی تمایلی به رخنه در آن ها نداشته باشند و قابلیت پوشش دهی با انواع مواد را داشته باشند.
همچنین چوبی برای ساخت ابزار مناسب هست که بافت داخلی آن طوری باشد که قابلیت شکل دهی و صیقلی شدن را داشته باشد. مناسب ترین و با کیفیت ترین چوب های موجود در طبیعت که مناسب برای درست کردن ظروف مدرن و خاص هستند را می توان به شکل زیر طبقه بندی و معرفی کرد.
۱- چوب درخت گردو:
گردو از درختان پهن برگ است که از نظر سختی در دسته چوب های نیمه سخت قرار می گیرد. چوب گردو از بهترین و مرغوب ترین چوب های موجود در بازار است که در مقابل کشش، فشار، خمیدگی و تاب برداشتن و رطوبت بسیار مقاوم و مستحکم می باشد. این نوع چوب رنگ قهوه ای زیبا و منحصر به فردی دارد که در کنارگره های موجود در بافت آن به هنگام برش خوردن ظاهری زیبا به سازه چوبی می بخشد. چوب گردو در کارهای هنری مانند منبت کاری، خراطی و کنده کاری روی چوب، ساخت مجسمه و انواع دکوری های چوبی، ساخت و تولید ابزار آلات موسیقی و در دکوراسیون منزل و معماری کاربرد دارد.
۲-ساخت ظروف مدرن و خاص با چوب بامبو:
بامبو یکی از مناسب ترین چوب ها برای ساخت وسایل چوبی است که به دلیل رشد سریع و مناسب می تواند گزینه ای مطلوب برای جایگزینی چوب های دیگر برای ساخت ابزار و وسایل ظرف خاص و مدرن چوبی باشد. درخت بامبو ارقام متنوعی دارد که بهترین نوع آن در آسیای شرقی رشد کرده و تولید می شود.
درخت بامبو از نیتروژن برای تنفس استفاده کرده و موجب تصفیه و پاک سازی هوا می شود. این نوع چوب از استحکام و دوام فوق العاده ای برخوردار است و به جرات می توان گفت که از بتن و فولاد هم مقاوم تر بوده درعین حال بسیار سبک است و از ظرافت و انعطاف پذیری بالایی برخوردار می باشد. بامبو به هیچ وجه رطوبت را جذب نمی کند و در مقابل نم بسیار مقاوم بوده و به همین خاطر از گزند کک و حشرات موذی در امان است.
بافت این نوع چوب سمی نبوده و کاملا پاک و ایمن است و از گزند حشراتی مثل موریانه محفوظ بوده و مناسب برای ساخت وسایل آشپزخانه می باشد.
۳- ساخت ظروف مدرن و خاص با چوب آبنوس:
آبنوس نوعی چوب تیره رنگ متمایل به سیاه است که از بافت پرتراکمی برخوردار بوده و بیشتر در آفریقا، هند و ژاپن رشد می کند. این نوع درخت در مناطق استوایی، گرم و مرطوب چوب بهتری داشته و به همین دلیل چوب آبنوس هندی تیره تر و طبعا با کیفیت تر می باشد.این نوع چوب به دلیل تراکم بالا از چگالی نسبتا بالایی برخوردار بوده و قاعدتا سنگین تر است و بر سطح آب شناور نمی ماند و در آب فرو می رود و نسبت به نفوذ آب و حشرات بویژه موریانه کاملا مقاوم می باشد.
آبنوس در مقابل شرایط محیطی و آب و هوایی کاملا مقاوم بوده و تغییر ابعاد و شکل در آن روی نمی دهد. این نوع چوب به هنگام صیقلی شدن بسیار صاف، یکدست و براق می شود و مناسب برای ساختن انواع مجسمه و وسایل دکوری و تزیینی منزل می باشد. این نوع چوب از قیمت بالایی برخوردار است و به دلیل بافت سخت و محکم آن طبعا تراش دادن و ساختن سازه را مشکل تر می کند که به طبع قیمت سازه ساخته شده از این نوع چوب گرانتر است.
چوب آبنوس برای انواع کارهای هنری دستی مانند منبت، معرق، ساز سازی سنتی، خاتم کاری و ساخت زیور آلات به شدت مورد پسند و علاقه هنرمندان است. این چوب به علت مرغوبیت فراوان و سختی و مقاومت خوبی که دارد در ساخت کلاویه های پیانوهای گران قیمت و خاص مورد استفاده قرار می گیرد. چوب آبنوس دارای انواع و رنگ های مختلفی بوده که هر کدام متناسب با ویژگی های ظاهری آن ها در موارد خاص کاربرد دارند. این چوب به black wood هم معروف است و علت آن رنگ سیاهی است که دارد. آبنوس یک چوب سمی است و می تواند باعث ایجاد حساسیت در افراد شود به همین جهت از آن در ساخت ظروف پذیرائی استفاده نمی کنند.
خراطی چیست و آیا در ساخت ظرف چوبی کاربرد دارد؟
ساخت وسایل و ظروف تزیینی از جنس چوب با کمک دست و ابزار های خاص با نام خرّاطی شناخته می شود. این هنر برای ساخت ابزار و وسایل چوبی ظریف از زمان های قدیم رایج بوده و امروزه خراطی در شهرهای استان های شمالی به صورت سنتی هنوز هم رایج است و به عنوان کار دستی و سوغاتی در مغازه ها به فروش می رسد.